KINH TẠP A HÀM - QUYỂN 44
雜阿含經Hán dịch: Tống, Tam Tạng Cầu-Na-Bạt-Đà-La
Việt dịch: Thích Đức Thắng
Hiệu đính & Chú thích: Thầy Tuệ Sỹ.
NHẬP DIỆT
KINH SỐ 1683
Tôi nghe như vầy:
Một thời Đức Phật ở trong rừng Song thọ kiên cố, sanh địa của lực sĩ, tại nước Câu-thi-na-kiệt. Bấy giờ, Thế Tôn sắp nhập Bát-niết-bàn, bảo Tôn-giả A-nan rằng:
“Ông hãy trải giường dây xoay đầu hướng Bắc giữa Song thọ kiên cố. Nửa đêm hôm nay Như Lai sẽ vào Vô dư Niết-bàn mà Bát-niết-bàn.”
Lúc này, Tôn-giả A-nan vâng lời Thế Tôn dạy, ở giữa Song thọ kiên cố vì Thế Tôn mà trải giường dây, xoay đầu về hướng Bắc rồi, trở lại chỗ Thế Tôn, cúi đầu lễ dưới chân, bạch rằng:
“Bạch Thế Tôn, con đã vì Như Lai, trải giường dây ở giữa Song thọ kiên cố xoay đầu về hướng Bắc.”
Bấy giờ, Thế Tôn đến giường dây, hông phải nghiêng xuống đất, đầu xoay về hướng Bắc, hai chân xếp lên nhau, buộc niệm vào tướng ánh sáng. Bấy giờ là giữa đêm, Thế Tôn ở Vô dư Niết-bàn mà Bát-niết-bàn. Sau khi Phật Bát-niết-bàn rồi, rừng cây Song thọ liền trổ hoa, rơi xuống chung quanh cúng dường Thế Tôn. Khi ấy có Tỳ-kheo nói kệ:
| Đẹp thay, cây Kiên cố,
Rũ cành nhánh lễ Phật; Cúng dường hoa vi diệu, Đại Sư Bát-niết-bàn. |
Lúc ấy, Thích Đề-hoàn Nhân bỗng nói kệ:
| Tất cả hành vô-thường,
Chúng là pháp sanh diệt; Tuy sanh liền đến diệt, Tịch diệt này an lạc. |
Lúc ấy, Phạm-thiên vương, chủ thế giới Ta-bà, lại nói kệ:
| Mọi sanh vật ở đời,
Đã lập đều phải bỏ. Thánh Đại Sư như vậy, Thế gian không ai bằng. Được thần lực Như Lai, Làm mắt cho thế gian; Cuối cùng cũng hoại diệt, Nhập Vô dư Niết-bàn. |
Tôn-giả A-na-luật-đà lại nói kệ tiếp:
| Thở ra, vào: đình trú,
Lập tâm khéo nhiếp hộ; Từ sở y mà đến, Thế gian Bát-niết-bàn. Sanh tướng sợ hãi lớn, Khiến lông thân người dựng; Đủ tất cả hành lực, Đại Sư Bát-niết-bàn. Tâm kia không giải đãi, Cũng không vướng các ái; Tâm pháp dần giải thoát, Như củi hết, lửa tắt. |
Sau khi Như Lai Bát-niết-bàn bảy ngày, Tôn-giả A-nan đến chỗ Chi-đề nói kệ:
| Thân báu này, Đại Sư,
Lên đến cõi Phạm-thiên; Thần lực lớn như vậy, Nội hỏa lại đốt thân. Năm trăm lụa quấn thân, Đốt cháy tiêu rụi hết. Một ngàn tấm y mịn, Y quấn thân Như Lai. Chỉ hai tấm không cháy, Tối thượng và sấn thân. |
Khi Tôn-giả A-nan nói kệ này rồi, thì các Tỳ-kheo im lặng thương nhớ.