KINH TẠP A HÀM - QUYỂN 34
雜阿含經Hán dịch: Tống, Tam Tạng Cầu-Na-Bạt-Đà-La
Việt dịch: Thích Đức Thắng
Hiệu đính & Chú thích: Thầy Tuệ Sỹ.
THÂN MẠNG
KINH SỐ 1469
Tôi nghe như vầy:
Một thời Đức Phật ở trong vườn Trúc, khu Ca-lan-đà tại thành Vương-xá. Bấy giờ có người xuất gia họ Bà-sa, đến chỗ Phật, chắp tay chào hỏi. Chào hỏi xong ngồi lui qua một bên, bạch Phật:
“Thưa Cù-đàm, con có điều muốn hỏi, Ngài có thì giờ rảnh để trả lời cho không?”
Phật bảo Bà-sa xuất gia:
“Tùy những gì ông hỏi, Ta sẽ vì ông mà nói.”
Bà-sa xuất gia bạch Phật:
“Thế nào, thưa Cù-đàm, có phải mệnh tức là thân không?”
Phật bảo Bà-sa xuất gia:
“Mệnh tức là thân, điều này không xác định.”
“Thế nào, thưa Cù-đàm, có phải là mệnh khác thân khác không?”
Phật bảo Bà-sa xuất gia:
“Mệnh khác thân khác, điều này cũng không xác định.”
Bà-sa xuất gia bạch Phật:
“Thế nào, thưa Cù-đàm, tôi hỏi ‘Mệnh tức thân?’ Thì được trả lời, ‘Không xác định.’ Hỏi: ‘Mệnh khác thân khác?’ Cũng được trả lời: ‘Không xác định.’
Sa-môn Cù-đàm, có những điều kỳ lạ gì mà khi đệ tử mệnh chung liền được xác định rằng: ‘Người này sanh chỗ kia. Người kia sanh chỗ nọ.’ Các đệ tử kia, khi ở nơi này mệnh chung xả thân, liền nương theo ý sanh thân, sanh vào nơi khác. Ngay lúc đó, chẳng phải là mệnh khác, thân khác sao?”
Phật bảo Bà-sa:
“Đây là nói về hữu dư, chứ không nói vô dư.”
Bà-sa bạch Phật:
“Thưa Cù-đàm, thế nào là hữu dư, chứ không nói vô dư?”
Phật bảo Bà-sa:
“Thí như lửa, có hữu dư thì có thể cháy, chứ không phải không có hữu dư.”
Bà-sa bạch Phật:
“Tôi thấy có lửa không có hữu dư mà cũng cháy.”
Phật bảo Bà-sa:
“Thế nào là thấy lửa không có hữu dư mà cũng cháy?”
Bà-sa bạch Phật:
“Thí như một đống lửa lớn bị gió lốc thổi qua, làm lửa bốc lên không trung. Đó há không phải là lửa vô dư sao?”
Phật bảo Bà-sa:
“Lửa được gió thổi bốc lên tức là hữu dư, chứ chẳng phải vô dư.”
Bà-sa bạch Phật:
“Thưa Cù-đàm, lửa bay trong không, sao gọi là hữu dư?”
Phật bảo Bà-sa:
“Lửa bay trong không trung nương gió mà trụ, nương gió mà cháy. Vì nương vào gió nên nói là hữu dư.”
Bà-sa bạch Phật:
“Chúng sanh mạng chung ở nơi này, nương ý sanh thân, vãng sanh nơi khác, tại sao nói là hữu dư?”
Phật bảo Bà-sa:
“Chúng sanh mạng chung ở nơi này, nương ý sanh thân, sanh nơi khác. Ngay lúc ấy, nhân vì ái mà thủ, nhân vì ái mà trụ, nên nói là hữu dư.”
Bà-sa bạch Phật:
“Chúng sanh vì ái lạc nên hữu dư, vì nhiễm đắm nên hữu dư. Chỉ có Thế Tôn mới đạt vô dư này mà thành Đẳng Chánh Giác.
Thưa Sa-môn Cù-đàm, thế gian nhiều duyên sự, xin phép được cáo từ!”
Phật bảo Bà-sa:
“Ông tự biết đúng lúc.”
Bà-sa xuất gia nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ, tùy hỷ, từ chỗ ngồi đứng dậy, ra về.