KINH TẠP A HÀM - QUYỂN 34
雜阿含經Hán dịch: Tống, Tam Tạng Cầu-Na-Bạt-Đà-La
Việt dịch: Thích Đức Thắng
Hiệu đính & Chú thích: Thầy Tuệ Sỹ.
CÂU-CA-NA
KINH SỐ 1479
Tôi nghe như vầy:
Một thời Đức Phật ở trong vườn Trúc, khu Ca-lan-đà tại thành Vương-xá. Bấy giờ Tôn-giả A-nan-đà sáng sớm đến bờ sông Tháp-bổ, cởi y để bên bờ, xuống nước rửa tay chân, rồi trở lên bờ mặc một y, lau chùi thân thể. Lúc ấy cũng có xuất gia ngoại đạo tên Câu-ca-na đến bên sông. Tôn-giả A-nan-đà nghe tiếng đi, liền ho đánh tiếng, Câu-ca-na xuất gia ngoại đạo nghe có tiếng người, nên hỏi:
“Ai đấy!”
Tôn-giả A-nan-đà đáp:
“Sa-môn.”
Câu-ca-na xuất gia ngoại đạo nói:
“Sa-môn nào?”
Tôn-giả A-nan-đà đáp:
“Sa-môn họ Thích.”
Câu-ca-na xuất gia ngoại đạo nói:
“Tôi có điều muốn hỏi, Tôn-giả có rảnh giờ để giải đáp cho không?”
Tôn-giả A-nan-đà đáp:
“Tùy ý cứ hỏi, nếu biết thì tôi sẽ đáp.”
Câu-ca-na hỏi:
“Thế nào, A-nan-đà, Như Lai sau khi chết có còn chăng?”
A-nan-đà đáp:
“Thế Tôn đã nói, điều này không xác định.”
Lại hỏi:
“Như Lai sau khi chết không còn chăng? Sau khi chết vừa có vừa không chăng? Chẳng phải có, chẳng phải không chăng?”
A-nan-đà đáp:
“Thế Tôn đã nói, điều này không xác định.”
Ngoại đạo Câu-ca-na nói:
“Thế nào, thưa Tôn-giả A-nan-đà? Khi hỏi: ‘Như Lai sau khi chết còn’ thì đáp: ‘Không xác định”. Khi hỏi: ‘Sau khi chết không còn, sau khi chết vừa còn vừa không còn, sau khi chết chẳng phải còn, chẳng phải không còn’, thì đáp: ‘Không xác định’. Thế nào, A-nan-đà! Có phải vì không biết không thấy chăng?”
A-nan-đà đáp:
“Chẳng phải không biết, chẳng phải không thấy, mà là biết tất cả, thấy tất cả.”
Lại hỏi Tôn-giả A-nan-đà:
“Biết gì? Thấy gì?”
A-nan-đà đáp:
“Thấy chỗ có thể thấy, thấy chỗ sanh khởi, thấy chỗ đoạn tận triền phược, đó là biết, đó là thấy. Ta biết như vậy, thấy như vậy, sao nói là không biết, không thấy?”
Câu-ca-na ngoại đạo lại hỏi:
“Tôn-giả tên gì?”
Tôn-giả A-nan-đà đáp:
“Tôi tên là A-nan-đà.”
Câu ca-na ngoại đạo nói:
“Lạ thay! Đệ tử của Đại Sư mà ta được cùng luận nghị. Nếu ta biết Tôn-giả này là Tôn-giả A-nan-đà thì không dám mở lời hỏi.”
Nói những lời này xong liền bỏ đi.