KINH TẠP A HÀM - QUYỂN 48
雜阿含經Hán dịch: Tống, Tam Tạng Cầu-Na-Bạt-Đà-La
Việt dịch: Thích Đức Thắng
Hiệu đính & Chú thích: Thầy Tuệ Sỹ.
CÂU-CA-NI
KINH SỐ 1750
CÂU-CA-NI TẬP 1
Tôi nghe như vầy:
Một thời, Đức Phật ở trong vườn Cấp-cô-độc, rừng cây Kỳ-đà, nước Xá-vệ. Bấy giờ, có Câu-ca-ni là con gái của Quang minh thiên, dung sắc tuyệt vời, vào lúc cuối đêm, đi đến chỗ Phật, đảnh lễ chân Phật, ngồi lui qua một bên, từ thân tỏa ánh sáng chiếu khắp Sơn cốc.
Lúc ấy, Thiên-nữ Câu-ca-ni nói kệ:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Phật bảo Thiên-nữ:
“Đúng vậy! Đúng vậy!”
Tâm kia không tạo ác, Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Thiên-nữ Câu-ca-ni nghe Phật nói xong, hoan hỷ, tùy hỷ đảnh lễ sát chân Phật, liền biến mất.
Bấy giờ, Thế Tôn, khi đêm đã qua, vào lúc sáng sớm, vào giữa Tăng, trải tọa cụ ngồi trước đại chúng, bảo các Tỳ-kheo:
“Cuối đêm qua, có Thiên-nữ Câu-ca-ni, dung sắc tuyệt diệu đến chỗ Ta, đảnh lễ sát chân, ngồi lui qua một bên nói kệ:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Ta liền đáp: ‘Đúng vậy! Đúng vậy!’
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Khi nói những lời này, Thiên-nữ Câu-ca-ni nghe những gì Ta nói, hoan hỷ, tùy hỷ đảnh lễ sát chân Ta, liền biến mất.”
Sau khi Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.
CÂU-CA-NI TẬP 2
Tôi nghe như vầy:
Một thời, Đức Phật ở tinh xá Sơn cốc, thành Vương-xá. Bấy giờ, Tôn-giả A-nan nói với các Tỳ-kheo:
“Nay tôi sẽ nói kinh Tứ cú pháp, hãy lắng nghe và suy nghĩ kỹ, tôi sẽ vì các thầy mà nói. Thế nào là kinh Tứ cú pháp?”
Bấy giờ, Tôn-giả A-nan liền nói kệ:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
“Này các Tỳ-kheo, đó gọi là kinh Tứ cú pháp.”
Khi ấy, cách Tôn-giả A-nan không xa, có một Bà-la-môn đang dạy các Bà-la-môn thiếu niên đọc tụng kinh. Bấy giờ, Bà-la-môn kia tự nghĩ: ‘Bài kệ mà Sa-môn A-nan đã nói, đối với kinh mà ta đã nói, thì đó là phi nhân nói.’ Bà-la-môn kia liền đến chỗ Phật, sau khi chào hỏi, ủy lạo Thế Tôn xong, ngồi lui qua một bên, bạch Phật:
“Thưa Cù-đàm, Sa-môn A-nan đã nói kệ rằng:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng, trong đời. Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Những điều được nói như vậy, thật sự đó là lời của phi nhân, không phải của người.”
Phật bảo Bà-la-môn:
“Đúng vậy! Đúng vậy! Bà-la-môn, đó là phi nhân nói không phải người nói.
Bấy giờ, có Thiên-nữ Câu-ca-ni đến chỗ Ta, đảnh lễ sát chân Ta, ngồi lui qua một bên, nói kệ rằng:
Tâm kia không tạo ác, Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Ta liền trả lời:
Đúng vậy! Đúng vậy! Như Thiên-nữ đã nói:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng. Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Cho nên Bà-la-môn, nên biết, những điều trong bài kệ này nói là do phi nhân nói, không phải người nói.”
Phật nói kinh này xong, Bà-la-môn kia nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ, tùy hỷ đảnh lễ sát chân Phật, ra về.
CÂU-CA-NI TẬP 3
Tôi nghe như vầy:
Một thời, Đức Phật ở tinh xá Sơn cốc, thành Vương-xá. Bấy giờ, có Thiên-nữ Câu-ca-na-sa là con gái của Quang minh thiên, phát ra ánh chớp lớn sáng rực, quy Phật, quy Pháp, quy Tỳ-kheo Tăng, đi đến chỗ Phật, cúi đầu lễ chân Phật, rồi ngồi lui qua một bên; từ thân tỏa ra ánh sáng chiếu khắp Sơn cốc, ở trước Phật, liền nói kệ:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Bấy giờ Thế Tôn bảo Thiên-nữ:
“Đúng vậy! Đúng vậy! Như những gì ngươi đã nói:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa.” |
Bấy giờ, Thiên-nữ Câu-ca-na-sa nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ tùy hỷ, đảnh lễ sát chân Phật, liền biến mất.
Khi đêm đã qua, vào lúc sáng sớm, Thế Tôn vào giữa Tăng, trải tọa cụ ngồi trước đại chúng, bảo các Tỳ-kheo:
“Cuối đêm qua, Thiên-nữ Câu-ca-na-sa là con gái của Quang minh thiên, đến chỗ Ta, cúi đầu đảnh lễ sát chân Ta, ngồi lui qua một bên, nói kệ:”
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Lúc ấy, Ta liền đáp:
“Đúng vậy Thiên-nữ! Đúng vậy Thiên-nữ! Như những gì ngươi đã nói:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. Thiên-nữ Câu-ca-na, Ánh chớp sáng rực rỡ; Kính lễ Phật, Pháp, Tăng, Nói kệ nghĩa lợi ích.” |
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.
CÂU-CA-NI TẬP 4
Tôi nghe như vầy:
Một thời, Đức Phật ở tinh xá Sơn cốc, tại thành Vương-xá. Bấy giờ, có Câu-ca-na-sa là con gái của Quang minh thiên, phóng ra điện chớp, ánh sáng chói lọi, vào lúc cuối đêm, đến chỗ Phật, cúi đầu lễ sát chân Phật, rồi ngồi lui qua một bên; từ thân kia tỏa ra ánh sáng chiếu khắp Sơn cốc, ở trước Phật, liền nói kệ:
Con có thể diễn rộng,
Chánh-pháp luật Như Lai; Nhưng nay chỉ nói lược, Đủ để tỏ lòng con. Tâm kia không tạo ác, Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Thế Tôn bảo Thiên-nữ:
“Đúng vậy Thiên-nữ! Đúng vậy Thiên-nữ! Như lời ngươi đã nói:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Thiên-nữ Câu-ca-na-sa nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ, tùy hỷ, làm lễ, liền biến mất.
Qua sáng sớm hôm sau, bấy giờ Thế Tôn vào trước Tăng-chúng, trải tọa cụ ngồi giữa đại chúng, bảo các Tỳ-kheo:
“Cuối đêm qua, Thiên-nữ Câu-ca-na-sa lại đến chỗ Ta, cung kính làm lễ, ngồi lui qua một bên, nói kệ:
Con có thể diễn rộng,
Chánh-pháp luật Như Lai; Nhưng nay chỉ nói lược, Đủ để tỏ lòng con. Tâm kia không tạo ác, Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Lúc ấy, Ta trả lời:
“Đúng vậy Thiên-nữ! Đúng vậy Thiên-nữ! Như lời ngươi đã nói:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Thiên-nữ kia nghe những gì Ta nói, hoan hỷ, tùy hỷ đảnh lễ sát chân Ta, liền biến mất.”
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.
CÂU-CA-NI TẬP 5
Tôi nghe như vầy:
Một thời, Đức Phật ở bên ao Di-hầu, trong giảng đường Trùng các, nước Tỳ-xá-ly. Bấy giờ, có Thiên-nữ Câu-ca-na-sa, Thiên-nữ Châu-lô-đà dung sắc tuyệt diệu, vào lúc cuối đêm, đến chỗ Phật, đảnh lễ chân Phật, rồi ngồi lui qua một bên; từ thân tỏa ra ánh sáng chiếu khắp cạnh bờ ao Di-hầu. Lúc này, Thiên-nữ Châu-lô-đà nói kệ bạch Phật:
Đại Sư Đẳng Chánh Giác,
Ở nước Tỳ-xá-ly. Câu-ca-na, Châu-lô, Xin cung kính đảnh lễ. Xưa con chưa từng nghe, Chánh-pháp luật Mâu-ni; Nay đích thân được gặp, Hiện tiền nói chánh pháp. Nếu đối pháp luật Thánh, Ác tuệ sanh chán ghét, Ắt sẽ rơi đường ác, Chịu các khổ lâu dài. Nếu đối pháp luật Thánh, Chánh-niệm đủ luật nghi, Người kia sanh lên Trời, Được an vui lâu dài. |
Thiên-nữ Câu-ca-na-sa lại nói kệ:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa. |
Thế Tôn bảo Thiên-nữ:
“Đúng vậy! Đúng vậy! Như những gì các ngươi đã nói:
Tâm kia không tạo ác, Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa.” |
Các Thiên-nữ kia nghe những gì Phật dạy hoan hỷ, tùy hỷ, rồi biến mất.
Qua sáng sớm hôm sau, bấy giờ Thế Tôn vào trong Tăng-chúng, trải tọa cụ mà ngồi, bảo các Tỳ-kheo:
“Cuối đêm qua có hai Thiên-nữ nhan sắc tuyệt vời, đến chỗ Ta, vì Ta làm lễ, ngồi lui qua một bên, Thiên-nữ Châu-lô-đà nói kệ:
Đại Sư Đẳng Chánh Giác,
Ở nước Tỳ-xá-ly; Con Câu-ca-na-sa, Và cùng Châu-lô-đà; Hai Thiên-nữ chúng con, Đảnh lễ sát chân Phật. Xưa con chưa từng nghe, Chánh-pháp luật Mâu-ni; Nay mới thấy Chánh-giác, Diễn nói pháp vi diệu. Nếu đối pháp luật Thánh, Chán ghét trụ ác tuệ; Ắt rơi vào đường ác, Chịu khổ lớn lâu dài. Nếu đối pháp luật Thánh, Chánh-niệm đủ luật nghi; Sanh lên Trời, đường lành, Được an vui lâu dài. |
Thiên-nữ Câu-ca-na-sa lại nói kệ:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa.” |
Lúc ấy, Ta đáp:
“Đúng vậy! Đúng vậy! Như những gì ngươi đã nói:
Tâm kia không tạo ác,
Và thân, miệng; trong đời Năm dục đều hư vọng, Chánh trí, chánh buộc niệm. Không tập cận các khổ, Cùng hòa hợp phi nghĩa.” |
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe những gì Phật dạy, hoan hỷ, phụng hành.